Acta Politica Polonica

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Politica


ISSN: 2451-0432     eISSN: 2719-4388    OAI    DOI: 10.18276/ap.2021.52-09
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 2/2021 (52)
Leksykalne i pragmatyczne środki perswazji w orędziu inauguracyjnym prezydenta Andrzeja Dudy z 6 sierpnia 2015 roku

Autorzy: Sebastian Osiński ORCID
Uniwersytet Szczeciński, Wydział Humanistyczny
Słowa kluczowe: język polityki środki perswazji orędzie inauguracyjne prezydenta
Data publikacji całości:2021-12
Liczba stron:11 (101-111)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie leksykalnych i pragmatycznych wykładników perswazji w orędziu wygłoszonym przez Andrzeja Dudę w dniu zaprzysiężenia (6 sierpnia 2015) na urząd Prezydenta RP w siedzibie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Wydarzenie to było transmitowane przez media publiczne i większość mediów komercyjnych w czasie rzeczywistym. Orędzie jest gatunkiem, w którym dominuje funkcja perswazyjna, co wynika z prezentacji konkretnych deklaracji politycznych osoby, która w językowym kształcie swojej wypowiedzi oddaje określony sposób widzenia świata. Jest ono jednym z najbardziej formalnie skonwencjonalizowanych, rytualnych tekstów politycznych. W tym artykule przedstawiono indywidualny dobór środków perswazyjnych stosowanych przez Andrzeja Dudę i jego współpracowników, aby przekonać nie tylko parlamentarzystów, ale przede wszystkim obywateli, o słuszności wyboru tego, konkretnego polityka na najważniejszy urząd w państwie. Wśród leksykalnych środków perswazji dominuje słownictwo wartościujące oraz nacechowane emocjonalnie stosowane w stylu oficjalnym, o charakterze podniosłym. Zwraca uwagę także leksyka typowa dla stylu religijnego. W sferze pragmatycznej przeważają akty wdzięczności, obietnice, powtórzenia, stwierdzenia modalne i asocjacje historyczne.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bańko, M. (red.) (2006). Polszczyzna na co dzień. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
2.Boryś, W. (2005). Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
3.Dereń, E., Polański, E. (2008). Wielki słownik języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4.Dubisz, S. (red.) (2003). Uniwersalny słownik języka polskiego. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
5.Fras, J. (2005). Komunikacja polityczna. Wybrane zagadnienia gatunków i języka wypowiedzi. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
6.Kołodziejczak, M. (2014). Inauguracyjne orędzia prezydenckie jako przedmiot interpretacji politologicznej. Przegląd Politologiczny, 2, 137–148.
7.Kordys, J. (2002). Wierzyć i wiedzieć. Teksty Drugie, 4, 134–156.
8.Korolko, M. (1998). Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
9.Latusek, A., Pilarski, P. (red.) (2008). Wielki słownik wyrazów bliskoznacznych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
10.Leary, M. (2002). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
11.Marcjanik, M. (1997). Polska grzeczność językowa. Kielce: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. J. Kochanowskiego.
12.Ożóg, K. (1997). Językowe rytualizmy w interakcji. Socjolingwistyka, 15, 63–70.
13.Pisarek, W. (2003). Perswazja – jak ją widzą, jak ją piszą. W: K. Mosiołek-Kłosińska, T. Zgółka (red.), Język perswazji publicznej (s. 9–17). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
14.Poprawa, M. (2009). Telewizyjne debaty polityków jako przykład dyskursu publicznego. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
15.Siewierska-Chmaj, A. (2006). Język polskiej polityki. Politologiczno-semantyczna analiza expose premierów Polski w latach 1919–2004. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie.
16.Smolski, R., Smolski, M., Stadmuller, E.H. (red.) (1999). Słownik encyklopedyczny. Edukacja obywatelska. Wrocław: Wydawnictwo Europa.
17.Tokarski, R. (1993). Słownictwo jako interpretacja świata. W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski. Encyklopedia kultury polskiej. T. 2 (s. 335–362). Wrocław: Wydawnictwo Wiedza o Kulturze.
18.Wieczorek, U. (1999). Wartościowanie. Perswazja. Język. Kraków: Księgarnia Akademicka.
19.www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/art,1,oredzie-prezydenta-rp-andrzeja-dudyprzed- zgromadzeniem-narodowym.html (30.06.2016). www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta/wystapienia/art,54,oredzie- prezydenta-bronislawa-komorowskiego.html (30.06.2016).
20.www.prezydent.pl/prezydent/biografia-andrzeja-dudy (30.06.2016).
21.Zdunkiewicz-Jedynak, D. (1996). Językowe środki perswazji w kazaniu. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.
22.Zdunkiewicz-Jedynak, D. (2003). Głos w dyskusji. W: K. Mosiołek-Kłosińska, T. Zgółka (red.), Język w perswazji publicznej (s. 129–139). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.