Annales Neophilologiarum

ISSN: 1734-4557     eISSN: 2353-2823    OAI    DOI: 10.18276/an.2017.11-10
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / 11 (2017)
The specificity of literary proper names: harry potter in translation into polish and russian

Autorzy: Konrad Rachut
Słowa kluczowe: literackie nazwy własne ontologia świata przedstawionego tłumaczenie literackie działalność dyskursywna proces podejmowania decyzji
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:16 (127-142)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule autor analizuje specyfikę literackich nazw własnych i jej wpływ na ich tłumaczenie. Skupia się na dyskursywnym procesie projektowania opisów elementów literackiego świata przedstawionego na ich nazwy. Kluczowym postulatem autora jest stwierdzenie, że literackie nazwy własne, oprócz wywoływania różnych konotacji językowych i pozajęzykowych, tworzą przede wszystkim złożony obraz ich desygnatów w umysłach czytelników we współpracy z samym tekstem dzieła literackiego. W związku z tym, w obliczu takiego kognitywnego potencjału literackich nazw własnych, tłumacz jest zmuszony do zrekonstruowania tylko jego kluczowych aspektów. Niniejszy proces podejmowania decyzji osadzony jest jednak na jego światopoglądzie, wiedzy i percepcji rzeczywistości. Powyższe założenia są weryfikowane poprzez porównanie sposobu, w jaki nazwy własne i opisy ich desygnatów funkcjonują w tekście oryginalnym sagi o Harrym Potterze z ich polskim i rosyjskim tłumaczeniem. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, zgodnie z którym na proces tłumaczenia literackich nazw własnych wpływają nie tylko różnice pomiędzy językami i kulturami, lecz również osobowość tłumacza i podjęte przez niego decyzje.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Rowling, Joanne K. Harry Potter and the Philosopher’s Stone. London: Bloomsbury, 2004.
2.Rowling, Joanne K. Harry Potter i Kamień Filozoficzny. Poznań: Media Rodzina, 2000.
3.Роулинг, Джоанн К. Гарри Поттер и Философский камень. Москва: Махаон, 2017.
4.“About the Books: transcript of J.K. Rowling's live interview on Scholastic.com”. Access 02.05.2017. http://www.accio-quote.org/articles/2000/1000-scholastic-chat.htm.
5.BBC. Access 02.05.2017. http://www.accio-quote.org/articles/2002/1102-aebiography.htm.
6.„Harry Potter and Me”. Access 02.05.2017. http://www.accio-quote.org/articles/2002/1102-aebiography.htm.
7.Bertills, Yvonne. Beyond Identification. Proper names in children’s literature. Åbo: Åbo Akademi University Press, 2003.
8.Cieślikowa, Aleksandra. „Jak „ocalić w tłumaczeniu” nazwy własne”, in: Między oryginałem a przekładem. Tom II, eds. J. Konieczna-Twardzikowa, M. Filipowicz-Rudek. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1996.
9.Gibka, Martyna. „Hooch, Filch i Puszek, czyli jak polskie tłumaczenie Harry’ego Pottera wpływa na funkcję humorystyczną nazw własnych postaci”, in: Emocje w językach i kulturach świata, eds. E. Komorowska, A. Szlachta. Szczecin: Volumina.pl Daniel Krzanowski, 2016.
10.Gibka, Martyna. “Hooch, Filch and Fluffy: How the polish translation of Harry Potter influences the humorous function of the characters’ names”, in: Komunikacja międzykulturowa w świetle współczesnej translatologii. Literatura, eds. E. Kujawska-Lis, I. Ndiaye. Olsztyn: UWM w Olsztynie, 2014.
11.Kronzek, Allan Z., Elizabeth Kronzek. Księga wiedzy czarodziejskiej. Przewodnik po zaczarowanym świecie Harry’ego Pottera. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2008.
12.Kudlik, Małgorzata. “Переводческие практики в передаче смысловых имен собственных в польском и русском переводах книги Дж.К. Ролинг Гарри Поттер и философский камень”, in: Wschód-Zachód. Dialog kultur, ed. Z. Nowożenowa. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej, 2006.
13.Levy, Jiri. „Przekład jako proces podejmowania decyzji”, in: Współczesne teorie przekładu. Antologia, eds. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków: Znak, 2009.
14.Lydon, Christopher. Access 02.05.2017. http://www.accio-quote.org/articles/1999/1099-connectiontransc2.htm.
15.“The Connection (J.K. Rowling’s interview)”. Access 02.05.2017. http://www.accio-quote.org/articles/1999/1099-connectiontransc2.htm.
16.Małek, Magdalena. „O tłumaczeniach książki Harry Potter and the Deathly Hallows autorstwa J.K. Rowling”, in: Debiuty Naukowe II. Terminologia - translatoryka - terminografia, ed. M. Łukasik. Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych - Koło Naukowe BAJT, 2008.
17.Newmark, Paul. Approaches to Translation. Oxford: Pergamon, 1981.
18.Rutkowski, Mariusz. Nazwy własne w strukturze metafory i metonimii. Proces deonimizacji. Olsztyn: Wydawnictwo UWM, 2007.
19.Thomasson, Amie L. Fiction and Metaphysics. Cambridge: Cambridge UP, 1999.
20.Venuti, Lawrence. The Translator‘s Invisibility: A History of Translation. London & New York: Routledge, 1995.
21.Алефиренко, Николай Ф. „Имплицитность художественного слова как когнитивно-дискурсивная категория”. Серия Гуманитарные науки 12, 10 (2011): 5-11.
22.Тынянов, Юрий Н. Поэтика. История литературы. Москва: Кино, 1977.