Annales Neophilologiarum

ISSN: 1734-4557     eISSN: 2353-2823    OAI    DOI: 10.18276/an.2016.10-13
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / 10 (2016)
Lvovské emancipantky ve srovnání s českým ženským hnutím na sklonku 19. století. Na příkladu časopisu „Ster“ („Kormidlo“), za redakce Pauliny Kuczalské-Reinschmit (1895–1897)
(Lwowskie emancypantki wobec czeskiego ruchu kobiecego u schyłku XIX wieku. na przykładzie czasopisma „Ster” pod redakcją Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit (1895–1897))

Autorzy: Agata Zawiszewska
Wydział Filologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego
Słowa kluczowe: modernizm publicystyka emancypacyjna polski ruch kobiecy XIX wieku Paulina Kuczalska-Reinschmit
Data publikacji całości:2016
Liczba stron:19 (193-211)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Paulina Kuczalska-Reinschmit (1859–1921) to liderka polskiego ruchu emancypacyjnego na przełomie XIX i XX w., która działała głównie na terenie zaboru rosyjskiego, ale w połowie lat 90. XIX w. przebywała w zaborze austriackim. Chociaż ukształtowała swój program walki o równouprawnienie edukacyjne, zawodowe i polityczne Polek, wywodząc go ze źródeł narodowych, to formy realizacji tego programu opracowała, korzystając z inspiracji zagranicznych, między innymi czeskich. Widać je w fazie krystalizacji programu, przypadającej na lata 90. XIX w., gdy Kuczalska-Reinschmit wydawała we Lwowie własny periodyk feministyczny „Ster”. Lwowska edycja „Steru” ukazująca się w latach 1895–1897 (edycja warszawska wychodziła w latach 1907–1914) była organem emancypantek i zwolenników równouprawnienia edukacyjnego kobiet na terenie Galicji; działała do momentu, gdy Uniwersytet Jagielloński przyjął pierwsze studentki. W kampanii na rzecz utworzenia w Krakowie pierwszego na ziemiach polskich prywatnego żeńskiego gimnazjum z maturą uprawniającą kobiety do wstępowania na uniwersytet, „Ster” uczynił modelem i punktem odniesienia dla własnego programu utworzone przez Elizę Krasnohorską w 1890 r. w Pradze towarzystwo Minerva i zorganizowane przez nie pierwsze czeskie prywatne gimnazjum żeńskie.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Kuczalska-Reinschmit Paulina, 2016, E pur si muove. Publicystyka społeczna z lat 1881–1918, uspořádala a úvodem opatřila Agata Zawiszewska, Štětín.
2.„Ster. Dwutygodnik do spraw wychowania i pracy kobiet“ Lvov 1895–1897.
3.Czajecka Bogusława, 1990, „Z domu w szeroki świat...“ Droga kobiet do niezależności w zaborze austriackim w latach 1890–1914, Krakov.
4.Czarnecka Mirosława, 2004, Wieszczki. Rekonstrukcja kobiecej genealogii w historii niemieckiej literatury kobiecej od połowy XIX do końca XX wieku, Vratislav.
5.Domarańczyk Daria A., 2014, „Ster“ – pierwsze w Polsce radykalne czasopismo feministyczne przełomu XIX i XX wieku, „Acta Uviversitatis Lodziensis“. Folia Litteraria Polonica, č. 1(23).
6.Dormus Katarzyna, 2000, Warszawski „Ster“ (1907–1914) i jego program wychowawczy, „Rozprawy z Dziejów Oświaty“, t. XL.
7.Dormus Katarzyna, 2002, Kazimiera Bujwidowa 1867–1932. Życie i działalność społeczno-oświatowa, Krakov.
8.Dormus Katarzyna, 2006, Problematyka wychowawczo-oświatowa w prasie kobiecej zaboru austriackiego w latach 1826–1918, Varšava.
9.Filipowicz Marcin, 2008, Urodzić naród. Z problematyki czeskiej i słowackiej literatury kobiecej II połowy XIX wieku, Varšava.
10.Franke Jerzy, 1999, Polska prasa kobieca w latach 1820–1918. W kręgu ofiary i poświęcenia, Varšava.
11.Franke Jerzy, 2000, Wokół buntu i pokory. Warszawskie czasopisma kobiece w latach 1905–1918, Varšava.
12.Gajkowska Cecylia, 1995, Sedlaczkówna Janina (1868–1899), in: Polski słownik biograficzny, t. XXXVI, Varšava–Krakov.
13.Gawin Magdalena, 2015, Spór o równouprawnienie kobiet (1864–1919), Varšava.
14.Górnicka-Boratyńska Aneta, 2001, Stańmy się sobą. Cztery projekty emancypacji (1863–1939), Izabelin.
15.Hoszowska Mariola, 2005, Siła tradycji, presja życia. Kobiety w dawnych podręcznikach dziejów Polski (1795–1918), Rzeszów.
16.Hulewicz Jan, 1971, Kuczalska-Reinschmit Paulina (1859–1921), in: Polski słownik biograficzny, t. XVI, Vratislav.
17.Jaszczuk Andrzej, 1986, Spór pozytywistów z konserwatystami o przyszłość Polski 1870–1903, Varšava.
18.Kieniewicz Stefan, 1964, Dramat trzeźwych entuzjastów. O ludziach pracy organicznej, Varšava.
19.Komisaruk Ewa, 2009, Od milczenia do zamilknięcia. Rosyjska proza kobieca na początku XX wieku. Wybrane aspekty, Vratislav.
20.Kozłowska-Sabatowska Halina, 1978, Ideologia pozytywizmu galicyjskiego 1864–1881, Wrocław.
21.Kuźma Erazm, 1980, Mit Orientu i kultury Zachodu w literaturze XIX i XX wieku, Štětín.
22.Kwiatek Agnieszka, 1994, Kazimiera Bujwidowa. Poglądy i działalność społeczna, in: Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku, Varšava.
23.Modzelewski Wojciech, 1977, Naród i postęp. Problematyka narodowa w ideologii i myśli społecznej pozytywistów warszawskich, Varšava.
24.Nietyksza Maria, 1994, Tradycyjne i nowe formy aktywności publicznej kobiet w warunkach zaborów, in: Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku, Varšava.
25.Pachucka Romana, 1958, Pamiętniki z lat 1886–1914, úvod a vysvětlení. Jan Hulewicz, Vratislav.
26.Pawłowska Anna, 1987, Kwestie etyczno-obyczajowe w prasie kobiecej przełomu XIX i XX wieku (na łamach „Steru“ i „Nowego Słowa“), „Studia Historyczne“ R.XXX, ć. 4(119).
27.Pruškarieva Natalia, 2008, U źródeł rosyjskiego feminizmu. „Historia kobiet“ w Rosji w XIX wieku i formy ich uczestnictwa w życiu społecznym, překl. Zbigniew Olczak, in: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
28.Renata Dutkowa, 1995, Żeńskie gimnazja Krakowa w procesie emancypacji kobiet (1896-1918), Krakov.
29.Said Edward, 2009, Kultura i imperializm, překl. Monika Wyrwas-Wiśniewska, Krakov.
30.Sierakowska Katarzyna, 1994, Aspiracje polityczne Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich, in: Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i na początku XX wieku, red. Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
31.Sikorska-Kulesza Jolanta, 2008, Trójzaborowe zjazdy kobiet na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku, in: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki, Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
32.Skórczewski Dariusz, 2013, Literatura jako kompensacja. Inteligencja „comprador“ wobec dyskursu hegemonicznego (wstęp do teorii zjawiska), in: (P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś, red. Hanna Gosk, Ewa Kraskowska, Krakov.
33.Stegman Natali, 2008, Czynniki kształtujące ruchy kobiece w Galicji i na ziemiach czeskich na przełomie XIX i XX wieku. Próba porównania, překl. Piotr Szlanta, in: Działaczki, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
34.Szwarc Andrzej, 2003, Kontrolować czy likwidować? Policja carska wobec Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich (1913-1914), in: Społeczeństwo w dobie przemian. Wiek XIX i XX. Księga jubileuszowa prof. Anny Żarnowskiej, Varšava.
35.Tiszkin Grigorij A., 1980, Z historii wyższego kształcenia kobiet w Rosji, překl. J. Rudzki, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, č. 23.
36.Treugutt Stefan, 1952, Listy Krasnohorskiej do Orzeszkowej, „Pamiętnik Literacki“ t. XL.
37.Walewska Cecylia, 1930, W walce o równe prawa. Nasze bojownice, Varšava.
38.Wawrzyczek Irmina, 2010, Badanie kultury polskiej w perspektywie światowych studiów postkolonialnych, in: Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. Krzysztof Stępnik, Dariusz Trześniowski, Lublin.
39.Zaleska Zofia, 1938, Czasopisma kobiece w Polsce. (Materiały do historii czasopism). Rok 1818–1937, Varšava.
40.Żarnowska Anna, 2008, Ruch emancypacyjny i stowarzyszenia kobiece na ziemiach polskich przed odzyskaniem niepodległości, in: Działaczki, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.