Annales Neophilologiarum


ISSN: 1734-4557     eISSN: 2353-2823    OAI    DOI: 10.18276/an.2016.10-13
CC BY-SA   Open Access 

Issue archive / 10 (2016)
Lvovské emancipantky ve srovnání s českým ženským hnutím na sklonku 19. století. Na příkladu časopisu „Ster“ („Kormidlo“), za redakce Pauliny Kuczalské-Reinschmit (1895–1897)
(Emancipationists from Lviv and the Czech women’s movement at the end of the 19th century – the example of the periodical Ster [Helm] edited by Paulina Kuczalska-Reinschmit (1895–1897))

Authors: Agata Zawiszewska
Wydział Filologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego
Keywords: Modernizm emancipatory journalism Polish women’s movement of the 19th century Paulina Kuczalska-Reinschmit
Data publikacji całości:2016
Page range:19 (193-211)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

Paulina Kuczalska-Reinschmit (1859-1921) was the leader of the Polish emancipatory movement at the turn of the 19th and 20th centuries. She was active mainly on the territory under Russian rule but in the mid-1890’s she stayed in the Austrian partition. Although her programme of struggle for educational, professional and political emancipation of Polish women was rooted in national sources she also reached for foreign, among others Czech, inspirations to implement this programme. The Czech influence is visible in the cristalisation phase of the programme in the 1890s when Kuczalska-Reinschmit edited her own feminist periodical Ster. The Lviv edition of the latter issued in the period of 1895–1897 (Warsaw edition appeared in the years 1907–1914) was an organ of emancipationists and the supporters of educational emancipation for women in Galicia. It was published until the enrollment of first women students at the Jagiellonian University. During the campaign for the establishment of the first private gymnasium with the maturity exam for women in Kraków allowing them access to university education, Ster modeled its programme on the Minerva society created in Prague in 1890 by Eliza Krasnohorska. It also referred to the first private gymnasium for women in Czechoslovakia which the society had established.
Download file

Article file

Bibliography

1.Kuczalska-Reinschmit Paulina, 2016, E pur si muove. Publicystyka społeczna z lat 1881–1918, uspořádala a úvodem opatřila Agata Zawiszewska, Štětín.
2.„Ster. Dwutygodnik do spraw wychowania i pracy kobiet“ Lvov 1895–1897.
3.Czajecka Bogusława, 1990, „Z domu w szeroki świat...“ Droga kobiet do niezależności w zaborze austriackim w latach 1890–1914, Krakov.
4.Czarnecka Mirosława, 2004, Wieszczki. Rekonstrukcja kobiecej genealogii w historii niemieckiej literatury kobiecej od połowy XIX do końca XX wieku, Vratislav.
5.Domarańczyk Daria A., 2014, „Ster“ – pierwsze w Polsce radykalne czasopismo feministyczne przełomu XIX i XX wieku, „Acta Uviversitatis Lodziensis“. Folia Litteraria Polonica, č. 1(23).
6.Dormus Katarzyna, 2000, Warszawski „Ster“ (1907–1914) i jego program wychowawczy, „Rozprawy z Dziejów Oświaty“, t. XL.
7.Dormus Katarzyna, 2002, Kazimiera Bujwidowa 1867–1932. Życie i działalność społeczno-oświatowa, Krakov.
8.Dormus Katarzyna, 2006, Problematyka wychowawczo-oświatowa w prasie kobiecej zaboru austriackiego w latach 1826–1918, Varšava.
9.Filipowicz Marcin, 2008, Urodzić naród. Z problematyki czeskiej i słowackiej literatury kobiecej II połowy XIX wieku, Varšava.
10.Franke Jerzy, 1999, Polska prasa kobieca w latach 1820–1918. W kręgu ofiary i poświęcenia, Varšava.
11.Franke Jerzy, 2000, Wokół buntu i pokory. Warszawskie czasopisma kobiece w latach 1905–1918, Varšava.
12.Gajkowska Cecylia, 1995, Sedlaczkówna Janina (1868–1899), in: Polski słownik biograficzny, t. XXXVI, Varšava–Krakov.
13.Gawin Magdalena, 2015, Spór o równouprawnienie kobiet (1864–1919), Varšava.
14.Górnicka-Boratyńska Aneta, 2001, Stańmy się sobą. Cztery projekty emancypacji (1863–1939), Izabelin.
15.Hoszowska Mariola, 2005, Siła tradycji, presja życia. Kobiety w dawnych podręcznikach dziejów Polski (1795–1918), Rzeszów.
16.Hulewicz Jan, 1971, Kuczalska-Reinschmit Paulina (1859–1921), in: Polski słownik biograficzny, t. XVI, Vratislav.
17.Jaszczuk Andrzej, 1986, Spór pozytywistów z konserwatystami o przyszłość Polski 1870–1903, Varšava.
18.Kieniewicz Stefan, 1964, Dramat trzeźwych entuzjastów. O ludziach pracy organicznej, Varšava.
19.Komisaruk Ewa, 2009, Od milczenia do zamilknięcia. Rosyjska proza kobieca na początku XX wieku. Wybrane aspekty, Vratislav.
20.Kozłowska-Sabatowska Halina, 1978, Ideologia pozytywizmu galicyjskiego 1864–1881, Wrocław.
21.Kuźma Erazm, 1980, Mit Orientu i kultury Zachodu w literaturze XIX i XX wieku, Štětín.
22.Kwiatek Agnieszka, 1994, Kazimiera Bujwidowa. Poglądy i działalność społeczna, in: Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku, Varšava.
23.Modzelewski Wojciech, 1977, Naród i postęp. Problematyka narodowa w ideologii i myśli społecznej pozytywistów warszawskich, Varšava.
24.Nietyksza Maria, 1994, Tradycyjne i nowe formy aktywności publicznej kobiet w warunkach zaborów, in: Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i w początkach XX wieku, Varšava.
25.Pachucka Romana, 1958, Pamiętniki z lat 1886–1914, úvod a vysvětlení. Jan Hulewicz, Vratislav.
26.Pawłowska Anna, 1987, Kwestie etyczno-obyczajowe w prasie kobiecej przełomu XIX i XX wieku (na łamach „Steru“ i „Nowego Słowa“), „Studia Historyczne“ R.XXX, ć. 4(119).
27.Pruškarieva Natalia, 2008, U źródeł rosyjskiego feminizmu. „Historia kobiet“ w Rosji w XIX wieku i formy ich uczestnictwa w życiu społecznym, překl. Zbigniew Olczak, in: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
28.Renata Dutkowa, 1995, Żeńskie gimnazja Krakowa w procesie emancypacji kobiet (1896-1918), Krakov.
29.Said Edward, 2009, Kultura i imperializm, překl. Monika Wyrwas-Wiśniewska, Krakov.
30.Sierakowska Katarzyna, 1994, Aspiracje polityczne Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich, in: Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i na początku XX wieku, red. Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
31.Sikorska-Kulesza Jolanta, 2008, Trójzaborowe zjazdy kobiet na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku, in: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki, Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
32.Skórczewski Dariusz, 2013, Literatura jako kompensacja. Inteligencja „comprador“ wobec dyskursu hegemonicznego (wstęp do teorii zjawiska), in: (P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś, red. Hanna Gosk, Ewa Kraskowska, Krakov.
33.Stegman Natali, 2008, Czynniki kształtujące ruchy kobiece w Galicji i na ziemiach czeskich na przełomie XIX i XX wieku. Próba porównania, překl. Piotr Szlanta, in: Działaczki, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.
34.Szwarc Andrzej, 2003, Kontrolować czy likwidować? Policja carska wobec Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich (1913-1914), in: Społeczeństwo w dobie przemian. Wiek XIX i XX. Księga jubileuszowa prof. Anny Żarnowskiej, Varšava.
35.Tiszkin Grigorij A., 1980, Z historii wyższego kształcenia kobiet w Rosji, překl. J. Rudzki, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, č. 23.
36.Treugutt Stefan, 1952, Listy Krasnohorskiej do Orzeszkowej, „Pamiętnik Literacki“ t. XL.
37.Walewska Cecylia, 1930, W walce o równe prawa. Nasze bojownice, Varšava.
38.Wawrzyczek Irmina, 2010, Badanie kultury polskiej w perspektywie światowych studiów postkolonialnych, in: Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją polską, red. Krzysztof Stępnik, Dariusz Trześniowski, Lublin.
39.Zaleska Zofia, 1938, Czasopisma kobiece w Polsce. (Materiały do historii czasopism). Rok 1818–1937, Varšava.
40.Żarnowska Anna, 2008, Ruch emancypacyjny i stowarzyszenia kobiece na ziemiach polskich przed odzyskaniem niepodległości, in: Działaczki, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Varšava.