Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis

ISSN: 2083-4373    OAI    DOI: 10.18276/ais.2018.21-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 1/2018 (21)
Subiektywne komponenty czynu a bezprawność i okoliczności ją wyłączające. Kilka uwag o przyjmowanych w piśmiennictwie karnistycznym płaszczyznach i metodach analizy subiektywnych elementów bezprawności

Autorzy: Piotr Kardas
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
Słowa kluczowe: czyn bezprawność okoliczności wyłączające bezprawność zachowanie świadomość wola intencja cel pobudka norma sankcjonowana norma sankcjonująca struktura przestępstwa usiłowanie nieudolne przestępstwa kierunkowe płaszczyzna aksjologiczna płaszczyzna ontologiczna płaszczyzna kryminalnopolityczna płaszczyzna pragmatyczno-proceduralna monistyczne ujęcie bezprawności pluralistyczne ujęcie bezprawności subsydiarność proporcjonalność świadomość jako zobiektywizowana cecha zachowania
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:37 (7-43)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 808

Abstrakt

W opracowaniu przedstawiono aktualny stan analiz dogmatycznych w odniesieniu do zagadnienia tzw. subiektywnych komponentów: czynu, bezprawności oraz okoliczności wyłączających bezprawność. W pierwszej kolejności przedstawiono rekonstrukcyjne uwagi dotyczące obecnego stanu badań nad problematyką komponentów subiektywnych w strukturze czynu, bezprawności oraz okoliczności wyłączających bezprawność. Na bazie zarysowanej dychotomii prezentowanych w polskiej teorii prawa karnego ujęć – obiektywnego oraz subiektywnego – zarysowano część płaszczyzn, na których dokonywać należy analizy oraz weryfikacji koncepcji odnoszących się do funkcji i znaczenia komponentów subiektywnych w ramach karnoprawnych ujęć: czynu, bezprawności oraz okoliczności wyłączających bezprawność. Odwołując się do płaszczyzny teoretycznej, normatywnej, dogmatycznej oraz strukturalnej, przedstawiono wady i zalety konkurencyjnych koncepcji. W podsumowaniu zamieszczono propozycję zobiektywizowanego ujęcia świadomości, jako jednej z właściwości opisywanego w ustawie zachowania, stanowiącego możliwy kierunek rozwiązania paradoksów łączących się immanentnie z prezentowanymi dotychczas w polskim piśmiennictwie konkurencyjnymi ujęciami analizowanego zagadnienia.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bielski M., O tzw. subiektywnych elementach bezprawności (w druku).
2.Bielski M., Znaczenie znamienia dobra prawnego i znamienia modalnego „w związku z pełnieniem funkcji publicznej” dla wykładni przestępstw korupcyjnych w sferze publicznej, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2013, nr 1.
3.Buchała K., Bezprawność przestępstw nieumyślnych oraz wyłączające ją dozwolone ryzyko, Warszawa 1971.
4.Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1980.
5.Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, w: M. Cieślak, Dzieła wybrane. Tom III, red. S. Waltoś, Kraków 2011.
6.Dąbrowska-Kardas M., Analiza dyrektywalna przepisów części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 2012.
7.Dębski R., Pozaustawowe znamiona przestępstwa. O ustawowym charakterze norm prawa karnego i znamionach typu czynu zabronionego nie określonych w ustawie, Łódź 1995.
8.Garbowski A., Siła argumentu interpretacyjnego z prawniczego domniemania języka (znaczenia) potocznego, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 2016, nr 3.
9.Giezek J., Świadomość sprawcy czynu zabronionego, Warszawa 2013.
10.Gizbert-Studnicki T., Pozytywistyczny park jurajski, „Forum Prawnicze” 2013, nr 1.
11.Glaser S., Polskie prawo karne, Kraków 1933.
12.Grabowski A., Prawnicze pojęcie obowiązywania prawa stanowionego. Krytyka niepozytywistycznej koncepcji prawa, Kraków 2009.
13.Gruszecka D., Ochrona dobra prawnego na przedpolu jego naruszenia. Analiza karnistyczna, Warszawa 2012.
14.Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017.
15.Jędrzejewski Z., Bezprawność jako element przestępności czynu. Studium na temat struktury przestępstwa, Warszawa 2009.
16.Jędrzejewski Z., Bezprawie usiłowania nieudolnego, Warszawa 2000.
17.Jędrzejewski Z., Bezprawność, w: System Prawa Karnego. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, wyd. 2, Warszawa 2017.
18.Jędrzejewski Z., Granice karalności usiłowania nieudolnego, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2007, nr 2.
19.Kaczmarek T., Metodologiczne aspekty sporów wokół pojęcia czynu w polskim prawie karnym, w: Rozważania o przestępstwie i karze. Wybór prac z okresu 40-lecia naukowej twórczości, Warszawa 2006.
20.Kaczmarek T., Recenzja pracy R. Dębskiego „Pozaustawowe znamiona przestępstwa. O ustawowym charakterze norm prawa karnego i znamionach typu czynu zabronionego nie określonych w ustawie”, „Państwo i Prawo” 1996, nr 8–9.
21.Kaczmarek T., Spory wokół pojęcia czynu i ich znaczenie dla systemowego objaśnienia struktury przestępstwa, w: Problemy odpowiedzialności karnej. Księga ku czci Profesora Kazimierza Buchały, Kraków 1994.
22.Kardas P., Odpowiedzialność za oszustwo i nadużycie zaufania w konfiguracjach wieloosobowych, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2014, rok XVIII, nr 1.
23.Kardas P., O relacjach między strukturą przestępstwa a dekodowanymi z przepisów prawa karnego strukturami normatywnymi, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2012, nr 4.
24.Kardas P., Przestępstwo ciągłe w prawie karnym materialnym. Analiza konstrukcji modelowych na tle pojęcia czynu, zbiegu przepisów i zbiegu przestępstw, Kraków 1999.
25.Kardas P., Przypisanie skutku przy przestępnym współdziałaniu, „Przegląd Prawa Publicznego” 2004, nr 4.
26.Kardas P., Tak zwane niewłaściwe (nieumyślne) podżeganie i pomocnictwo do przestępstwa nieumyślnego a problematyka przypisania skutku, w: Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Karczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
27.Kardas P., Teoretyczne podstawy odpowiedzialności karnej za przestępne współdziałanie, Kraków 2001.
28.Kardas P., Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym. Analiza teoretyczna, Warszawa 2011.
29.Kochanowski J., Subiektywne granice sprawstwa i odpowiedzialności karnej, Warszawa 1985.
30.Królikowski M., Kontekstowa teoria (dogmatyki) prawa karnego, „Studia Iuridica” 2006, nr XLVI.
31.Majewski J., Czy znamię podmiotowe (subiektywne) jest jedną z konstytutywnych cech kontratypu?, w: Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Materiały IV Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, red. J. Majewski, Toruń 2008.
32.Majewski J., Nieumyślność a brak umyślności, w: Nieumyślność, red. J. Majewski, Toruń 2012.
33.Majewski J., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu a znamiona subiektywne, Warszawa 2013.
34.Majewski J., Prawnokarne przypisywanie skutku przy zaniechaniu. Zagadnienia węzłowe, Kraków 1997.
35.Majewski J., Tak zwana kolizja obowiązków w prawie karnym, Warszawa 2002.
36.Makowski W., Prawo karne, część ogólna, Warszawa–Lublin–Łódź–Poznań–Kraków 1920.
37.Makowski W., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1924.
38.Mącior W., Czyn ludzki i jego znaczenie w prawie karnym, Warszawa 1990.
39.Mącior W., O finalizmie w prawie karnym, „Państwo i Prawo” 1971, nr 6.
40.Mącior W., Problem przestępstw nieumyślnych na tle aktualnych zagadnień teorii i praktyki, Kraków 1968.
41.Patryas W., Interpretacja karnistyczna. Studium metodologiczne, Poznań 1988.
42.Patryas W., „Norma sankcjonowana w prawie karnym....” – kilka uwag do artykułu Łukasza Pohla, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 1.
43.Patryas W., Na polemikę dra Łukasza Pohla – odpowiedź, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 4.
44.Pohl Ł., Czyn w prawie karnym, w: System Prawa Karnego. Tom 3. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności karnej, red. R. Dębski, Warszawa 2013.
45.Pohl Ł., Czyn w prawie karnym, w: System Prawa Karnego. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, wyd. 2, Warszawa 2017.
46.Pohl Ł., Norma sankcjonowana w prawie karnym jako przykład normy prawnej nie będącej normą postępowania, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 1.
47.Pohl Ł., Podmiotowe znamiona czynu zabronionego w strukturze przestępstwa, „Państwo i Prawo” 2006, nr 2.
48.Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2013.
49.Pohl Ł., Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym, Poznań 2007.
50.Pohl Ł., Uwagi na marginesie dialogu z profesorem Wojciechem Patryasem, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 4.
51.Redelbach A., Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1994.
52.Rodzynkiewicz M., Modelowanie pojęć w prawie karnym, Kraków 1998.
53.Stelmach J., Pozytywistyczne mity metody prawniczej, „Forum Prawnicze” 2012, nr 3 (11) 12.
54.Stelmach J., Współczesna filozofia interpretacji prawniczej, Kraków 1995.
55.Stelmach J., Brożek B., Metodologiczne dylematy pozytywizmu prawniczego, w: Państwo prawa i prawo karnego. Księga Jubileuszowa profesora Andrzeja Zolla, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.
56.Stelmach J., Brożek B., Metody prawnicze, Kraków 2004.
57.Wąsek A., Recenzja książki J. Majewskiego „Prawnokarne przypisywanie skutku przy zaniechaniu. Zagadnienia węzłowe”, Kraków 1997.
58.Wolter W., O kontratypach o braku społecznej szkodliwości czynu, „Państwo i Prawo” 1963, nr 10.
59.Wolter W., Prawo karne. Zarys wykładu systematycznego. Część ogólna, Warszawa 1947.
60.Wolter W., Zarys systemu prawa karnego. Część ogólna. Tom I, Kraków 1933.
61.Wolter W., Z problematyki struktury przepisów karnych, „Państwo i Prawo” 1978, nr 11.
62.Wróbel W., Konstrukcja kontratypu jako sposób uadekwatniania treści normy sankcjonowanej i sankcjonującej w procesie wykładni prawa karnego, w: W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga Jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, red. A. Choduń, S. Czepita, Szczecin 2010.
63.Wróbel W., Relacyjne i wartościujące ujęcie bezprawności w prawie karnym, „Przegląd Prawa Karnego” 1993, nr 8.
64.Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne, Kraków 2013.
65.Zawłocki R., Pojęcie i funkcje społecznej szkodliwości czynu w prawie karnym, Warszawa 2008.
66.Ziembiński Z., Logiczne podstawy prawoznawstwa, Warszawa 1966.
67.Zoll A., Czy uzasadnione jest wyróżnianie pierwotnej i wtórnej legalności?, w: W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego,
68.red. A. Choduń, S. Czepita, Szczecin 2010.
69.Zoll A., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu (zagadnienia ogólne), Warszawa 1982.
70.Zoll A., O normie prawnej z punktu widzenia prawa karnego, „Krakowskie Studia Prawnicze” 1990.
71.Zoll A., O wartościowaniu czynu w prawie karnym (Uwagi na marginesie artykułu prof. I. Andrejewa o pojęciu winy), „Państwo i Prawo” 1983, nr 3.