Abstrakt
1. Z istoty normy art. 321 k.p.c. wynika, że merytoryczna zasadność określonego zasądzenia (ocena, że zasądzone roszczenie faktycznie powodowi przysługuje) może jedynie wówczas skutkować przyjęciem, że orzeczenie to odpowiada prawu, gdy objęte nim roszczenie było faktycznie dochodzone.
2. Związanie sądu żądaniem, poza przewidzianymi w ustawie wyjątkami, ma charakter bezwzględny. Zakaz orzekania ponad żądanie, będący przejawem zasad dyspozycyjności i kontradyktoryjności, oznacza, że o treści wyroku, zarówno w sensie pozytywnym, jak i negatywnym, decyduje żądanie strony. Sąd nie może zasądzać czego innego, niż to, czego żądał powód (aliud), więcej niż żądał powód (super), ani na innej podstawie faktycznej niż wskazana przez powoda. Zakaz orzekania ponad żądanie odnosi się więc bądź do samego żądania (petitum), bądź do jego podstawy faktycznej (causa petendi).