Acta Iuris Stetinensis

Na gruncie językowej wykładni znamion przywłaszczania prawa majątkowego ustawodawca dopuszcza możliwość przywłaszczenia prawa do nieruchomości (prawa własności nieruchomości gruntowej, użytkowania wieczystego do gruntu wraz z własnością budynków i częściami składowymi, odrębnej własności nieruchomości lokalowej) oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Wykładnia taka jest niemniej o tyle wątpliwa, o ile problematyczne staje się wykazanie nastąpienia skutku stanowiącego znamię czynu zabronionego. Wątpliwe jest nadto twierdzenie, zgodnie z którym sprawca przywłaszczenia prawa majątkowego może pozostawać w stanie faktycznego władztwa nad prawem do nieruchomości lub lokalu. Analiza prezentowanego problemu prowadzi wobec tego do podkreślenia różnic między znaczeniem określeń rzecz ruchoma a prawo majątkowe. Wykazywany jest w związku z tym brak możliwości pozostawania przez sprawcę w stanie faktycznego władztwa nad prawem majątkowym jako sytuacją modalności uprawnienia, w zakresie której sprawca dąży do skorzystania ze świadczenia majątkowego rzeczywiście należnego pokrzywdzonemu. Podkreślany jest także stosunek pokrywania się prawno-karnych zakresów znaczeniowych słów prawo majątkowe ze słowami dokument” oraz rzecz ruchoma. W ramach zagadnienia braku możliwości pozostawania przez sprawcę w stanie faktycznego władztwa nad prawem majątkowym prezentowane jest określenie „stanu faktycznej możliwości wykonywania prawa majątkowego” jako stanu dysponowania dokumentem umożliwiającym wykonywanie takiego prawa. Na tle zagadnienia skutku stanowiącego znamię czynu zabronionego, wskazuje się na niemożliwości spowodowania zmian na szkodę pokrzywdzonego, do jakich sprawca może doprowadzić przywłaszczając rzecz ruchomą, nie mam bowiem możliwości wywołania skutku cywilnoprawnego w postaci przeniesienia prawa do nieruchomości w wyniku zawarcia ułomnej umowy zobowiązująco-rozporządzającej (negotium claudicans). Wskazywana jest tym samym trudność w wykazaniu nastąpienia rzeczywistej szkody majątkowej w mieniu pokrzywdzonego lub realnego stanu zagrażającego nastąpieniem takiej szkody.