Analiza i Egzystencja


ISSN: 1734-9923     eISSN: 2300-7621    OAI    DOI: 10.18276/aie.2017.37-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / 37 (2017)
Czy monady mają części? Witkiewicz i jego krytyka mereologii jako ontologii

Autorzy: Artur Szachniewicz
Zakład Ontologii, Instytut Filozofii, UJ
Słowa kluczowe: Witkiewicz Leśniewski mereology monads ontology
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:21 (79-99)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

This paper reconstructs Stanisław Ignacy Witkiewicz’s understanding of logic, accentuating the differences in his evaluation of logic and systems of ‘logistics’. Leśniewski’s theory of collective sets (mereology) exemplifies logistics as understood by Witkiewicz. I present an outline of Leśniewski’s nominalism, which entails a belief in a non-abstract nature of sets. I focus on these features of mereology that could have led Witkiewicz to interpreting it as an ontological system. Witkacy (Witkiewicz’s penname) was skeptical of the usefulness of formal systems (or logistics), and of mereology in particular, for the purposes of designing a unified ontological system describing essential properties of objects (the world). According to Witkiewicz, such formal systems assumed the role of ontology but severely lacked in philosophical justification. I argue that regardless of his nominalism and corporeal conception of individuals, mereology cannot be considered a formal theory of Witkiewicz’s monads.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bruntrup, L., Jaskolla, G. (red.) (2016). Panpychism. Oxford: Oxford University
2.Press.
3.Dombrowski, M. (2011). Filozofia i nauka: trudne związki. Toruń: Wydawnictwo
4.Naukowe UMK.
5.Goff, P. (2006). Experiences Don’t Sum. Journal of Consciousness Studies,
6.13 (10–11), 53–61.
7.Goff, P. (2009). Can the Panpsychist Get around the Combination Problem? W: D.
8.Skrbina (red.), Mind that Abides: Panpsychism in the New Millennium
9.(s. 129–135). Amsterdam: John Benjamins Publishng Company.
10.Grygianiec, M. (2000). Leśniewski przeciw powszechnikom. Filozofia Nauki, 8 (3),
11.110–125.
12.Gruszczyński, R., Varzi, A. (2015). Mereology Then and Now. Logic and Logical
13.Philosophy, 24, 409–425. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/LLP.2015.024.
14.Husserl, E. (2000). Badania Logiczne. T. 2. Tłum. J. Sidorek. Warszawa: Wydawnictwo
15.Naukowe PWN.
16.James, W. (1890). The Principles of Psychology. New York: Henry Holt and Company.
17.James, W. (1909). A Pluralistic Universe, Hibbert Lectures to Manchester College
18.on the Present Situation in Philosophy. London: Longmans, Green & Co.
19.Kościuszko, K. (2005). O niektórych motywach teoriomnogowościowo-logicznych
20.w filozofii Witkiewicza. Modus. Trochę ilustrowany magazyn ogólnohumanistyczny
21.o subtelnym zabarwieniu filozoficznym, 7 (3), 38–43.
22.Kotarbiński, T. (2002). Witkiewicz Stanisław Ignacy: „Pojęcia i twierdzenia implikowane
23.przez pojęcie Istnienia”. W: S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane. T. 13.
24.Oprac. B. Michalski (s. 387–403). Warszawa: PIW.
25.Leśniewski, S. (1911). Przyczynek do analizy zdań egzystencjalnych. Przegląd
26.Filozoficzny, 14, 330–345.
27.Leśniewski, S. (1912). Próba dowodu ontologicznej zasady sprzeczności. Przegląd
28.Filozoficzny, 15, 202–226.
29.Leśniewski, S. (1913). Krytyka logicznej zasady wyłączonego środka. Przegląd
30.Filozoficzny, 16, 315–352.
31.Leśniewski, S. (1914). Czy klasa klas niepodporządkowanych sobie, jest podporządkowana
32.sobie? Przegląd Filozoficzny, 17, 63–75.
33.Leśniewski, S. (1916). Podstawy ogólnej teoryi mnogości. I. Prace Polskiego Koła
34.Naukowego w Moskwie. Sekcja Matematyczno-Przyrodnicza, 2, 1–42.
35.Leśniewski, S. (1927). O podstawach matematyki. Rozdział I–III. Przegląd Filozoficzny,
36.30, 164–206.
37.Leśniewski, S. (1928). O podstawach matematyki. Rozdział IV. Przegląd Filozoficzny,
38.31, 261– 291.
39.Leśniewski, S. (1929). O podstawach matematyki. Rozdział V. Przegląd Filozoficzny,
40.32, 60–101.
41.Leśniewski, S. (1930). O podstawach matematyki Rozdział VI–IX. Przegląd Filozoficzny,
42.33, 77– 105.
43.Leśniewski, S. (1931). O podstawach matematyki. Rozdział X–XI. Przegląd Filozoficzny,
44.34, 142– 170.
45.Lindenbaum, A., Tarski, A. (1926). Komunikat o badaniach z zakresu teorji mnogości.
46.Sprawozdania z Posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego
47.Wydział III, 7–9, 299–330.
48.Łukasiewicz, J. (1933). Logistyka a filozofja. Przegląd Filozoficzny, 39, 115–131.
49.Mellor, D.H. (2006). Wholes and Parts: The Limits of Composition. South African
50.Journal of Philosophy, 25 (2), 138–145. DOI: http://dx.doi.org/10.4314/
51.sajpem.v25i2.31440.
52.Morszczyński, W. (1980). Logika a ontologia w systemie filozoficznym Stanisława
53.Ignacego Witkiewicza. W: E. Żarnecka-Biały (red.), Logika i jej nauczanie
54.w dziejach Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
55.Murawski, R. (2003). Filozofia matematyki. Antologia tekstów klasycznych. Poznań:
56.Wydawnictwo Naukowe UAM.
57.Pietruszczak, A. (1997). Co to jest mereologia. W: C. Gorzka, R. Jadczak (red.),
58.Studia z filozofii i logiki. Księga pamiątkowa w darze Profesorowi Leonowi
59.Gumańskiemu (s. 115–128). Toruń: Wydawnictwo UMK.
60.Pietruszczak, A. (2005). Pieces of Mereology. Logic and Logical Philosophy, 14,
61.211–234. DOI: http://dx.doi.org/10.12775/LLP.2005.014.
62.Urbaniak, R. (2008). Leśniewski’s Systems of Logic and Mereology; History and
63.Re-evaluation. Pobrane z: http://dspace.ucalgary.ca/bitstream/1880/46697/1/
64.Urbaniak_2008.pdf.
65.Urbaniak, R. (2015). Stanisław Leśniewski: Rethinking the Philosophy of Mathematics.
66.European Review, 23 (1), 125–138. DOI: https://doi.org/10.1017/
67.S1062798714000611.
68.Witkiewicz, S.I. (2002a). Odpowiedź Tadeuszowi Kotarbińskiemu. W: S.I. Witkiewicz,
69.Dzieła zebrane. T. 13. Oprac. B. Michalski (s. 404–417). Warszawa: PIW.
70.Witkiewicz, S.I. (2002b). O dwóch typach filozofów. W: S.I. Witkiewicz, Dzieła
71.zebrane. T. 13. Oprac. B. Michalski (s. 56–70). Warszawa: PIW.
72.Witkiewicz, S.I. (2002c). Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie istnienia.
73.W: S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane. T. 13. Oprac. B. Michalski (s. 147–384).
74.Warszawa: PIW.
75.Witkiewicz, S.I. (2002d). Spór o monadyzm. Dwugłos polemiczny z Janem
76.Leszczyńskim. S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane. T. 16. Oprac. B. Michalski
77.(s. 5–357). Warszawa: PIW.
78.Witkiewicz, S.I. (2002e). Stosunek wzajemny nauki i filozofii. W: S.I. Witkiewicz,
79.Dzieła zebrane. T. 13. Oprac. B. Michalski (s. 120–146). Warszawa: PIW.
80.Witkiewicz, S.I. (2013). Stanisław Ignacy Witkiewicz. Listy I. W: S.I. Witkiewicz,
81.Dzieła zebrane. T. 17. Oprac. T. Pawlak (s. 7–1092). Warszawa: PIW.
82.Witkiewicz, S.I. (2014a). Nauki ścisłe a filozofia. W: S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane.
83.T. 15. Oprac. M. Dombrowski, M. Bizior-Dombrowska (s. 68–93).
84.Witkiewicz, S.I. (2014b). O Logice. W: S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane. T. 15. Oprac.
85.M. Dombrowski, M. Bizior-Dombrowska (s. 482–493). Warszawa: PIW.
86.Witkiewicz, S.I. (2014c). O Logistyce (zwierzenia laika). W: S.I. Witkiewicz, Dzieła
87.zebrane. T. 15. Oprac. M. Dombrowski, M. Bizior-Dombrowska (s. 161–189).
88.Witkiewicz, S.I. (2014d). O ontologicznej beznadziejności logiki, fizykalizmu
89.i pseudonaukowego monizmu w ogóle i o perspektywach koncepcji monadystycznej.
90.W: S.I. Witkiewicz, Dzieła zebrane. T. 15. Oprac. M. Dombrowski,
91.M. Bizior-Dombrowska (s. 347–363). Warszawa: PIW.
92.Witkiewicz, S.I. (2014e). Traktat o Bycie samym w sobie i dla siebie. W: S.I. Witkiewicz,
93.Dzieła zebrane. T. 15. Oprac. M. Dombrowski, M. Bizior-Dombrowska
94.(s. 494–569). Warszawa: PIW.
95.Woleński, J. (1989). Logic and Philosophy in the Lvov—Warsaw School. Dordrecht:
96.Kluwer Academic Publishers.