Analiza i Egzystencja

ISSN: 1734-9923     eISSN: 2300-7621    OAI
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / 30 (2015)
Holizm, indywidualizm, personalizm: od dualizmu platońskiego do sporu o źródło i status ludzkiej jednostkowości (N. Elias, I. Berlin, R. Rorty)

Autorzy: Zbigniew Ambożewicz
Słowa kluczowe: indywidualizm, personalizm, dualizm, holizm, Immanuel Kant, Isaiah Berlin, Norbert Elias, Richard Rorty
Data publikacji całości:2015
Liczba stron:20 (89-108)

Abstrakt

Individualism as a way of feeling and comprehension of reality has been a basic element of Western civilization for a long time. In 20th century individualism was criticized by personalism and similar currents. I shall point to the dualistic source (Platonic, Christian, Cartesian and Kantian) of the personalist criticism of individualism which also was, in my opinion, more or less apparent inspiration of later sociological and social-anthropological research on relationships between individual and society. I also try to answer what the social or ontological status of commonly accepted modern individualistic values is.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Berlin I. (1991), Dwie koncepcje wolności, tłum. D. Grinberg, [w:] tegoż, Dwie koncepcje wolności i inne eseje, Warszawa: Res Publica.
2.Elias N. (2008), Społeczeństwo jednostek, tłum. J. Stawiński, Warszawa: Wydawnic- two Naukowe PWN.
3.La Fontaine J.S. (1985), Person and individual in anthropology, [w:] M. Carrith- ers, S. Collins, S. Lukes (red.), The category of the person. Anthropology, philosophy, history, Cambridge University Press.
4.Jansz J. (1991), Person, Self, and Moral Demands, Leiden: DSWO Press.
5.Kant I. (1953), Uzasadnienie meta zyki moralności, tłum. M. Wartenberg, Warszawa: PWN.
6.Kant I. (1986), Krytyka czystego rozumu, t. 2, tłum. R. Ingarden, Warszawa: PWN.
7.Kaufmann J.C. (2004), Ego. Socjologia jednostki, tłum. K. Wakar, Warszawa: O cyna Naukowa.
8.Maistre de J. (1968), Filozo a a rozum jednostkowy, tłum. J. Trybusiewicz, [w:] J. Trybusiewicz, De Maistre, Warszawa: Wiedza Powszechna.
9.Maritain J. (1988), Osoba ludzka i społeczeństwo, [w:] tenże, Pisma lozo czne, tłum. J. Fenrychowa, Kraków: Znak.
10.Mead G.H. (1975), Umysł, osobowość i społeczeństwo, tłum. Z. Wolińska, War- szawa: PWN.
11.Mounier E. (1964), Wstęp do egzystencjalizmów, tłum. E. Krasnowolska, Kraków: Znak.
12.Rorty R. (1999), Postmodernistyczny mieszczański liberalizm, tłum. J. Margański, [w:] tenże, Obiektywność, relatywizm, prawda, Warszawa: Fundacja Aletheia.
13.Sandel M.J. (2009), Liberalizm a granice sprawiedliwości, tłum. A. Grobler, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
14.Shanahan D. (1992), Toward a Genealogy of Individualism, Amherst: University Massachusetts Press.
15.Strauss L. (1998), Relatywizm, tłum. P. Maciejko, [w:] tenże, Sokratejskie pytania. Eseje wybrane, Warszawa: Fundacja Aletheia.
16.Taylor Ch. (2001), Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. zb., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
17.Wojtyła K. (1985), Osoba i czyn, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.