ISSN: 2450-8330
OAI
DOI: 10.18276/ab.2017.24-08
Lista wydań /
No. 24
Assemblages of stonefly larvae (Plecoptera) in the area of small hydrological structures, in the streams of the Kamienica Nawojowska river basin (The Beskid Sądecki)
(Kształtowanie się zgrupowań larw widelnic (Plecoptera) w rejonie występowania obiektów małej zabudowy hydrotechnicznej, w potokach zlewni Kamienicy Nawojowskiej (Beskid Sądecki))
| Autorzy: |
Artur
Niechwiej
The Public Jesuit Junior High School in Mysłowice |
| Słowa kluczowe: | Plecoptera makrobezkręgowce regulacja potoków zabudowa hydrotechniczna |
| Data publikacji całości: | 2017 |
| Liczba stron: | 16 (73-88) |
Abstrakt
Badania larw widelnic prowadzono w latach 2010–2011, w zlewni Kamienicy Nawojowskiej.
Objęto nimi trzy lewobrzeżne dopływy Kamienicy Nawojowskiej, potoki: Kryściów,
Łabowczański i Homerkę, w biegu których obecne były obiekty małej poprzecznej zabudowy
hydrotechnicznej. W potokach, w obrębie badanych obiektów stwierdzono duże bogactwo
taksonomiczne widelnic. Nie wykazano znaczących różnic w bogactwie taksonomicznym
i liczebności organizmów tworzących zgrupowania widelnic pomiędzy stanowiskami
położonymi powyżej i poniżej małej poprzecznej zabudowy hydrotechnicznej, która nie
zmienia objętości przepływu. Na kształt zgrupowań w badanych ciekach i na poszczególnych
ich odcinkach większy wpływ niż obecność małej poprzecznej zabudowy hydrotechnicznej
miały inne uwarunkowania, takie jak: sezonowość występowania taksonów, podobny rodzaj i
struktura substratu dennego, charakter zagospodarowania terenu zlewni. Zgrupowania widelnic
nie uległy znaczącemu zubożeniu po wykonaniu prac regulacyjnych, za czym przemawia
porównanie z wynikami badań z lat wcześniejszych.
Pobierz plik
Plik artykułu
Bibliografia
| 1. | Alibozek, J., Ganger, M. (2008). Temporal Changes in Stream Insect Abundance in Northwestern Massachusetts. Journal of Freshwater Ecology, 4 (23), 673–676. |
| 2. | AQEM-STAR (2002). Manual for the application of the AQEM method. A comprehensive method to assess European streams using benthicmacroinvertebrates, developed for the purpose of the Water Frame¬work Directive. Version 1.0, 1–89. |
| 3. | Armitage, P.D., Cannan, C.E. (2000). Annual changes in summer patterns of mesohabitat distribution and associated macroinvertebrate assemblages. Hydrol. Process., 14, 3161–3179. |
| 4. | Bajkiewicz-Grabowska, E., Magnuszewski, A., Mikulski, Z. (1993). Hydrometria. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. |
| 5. | Bellucci, C.J., Becker, M., Beauchene, M. (2011). Effects of small dams on aquatic biota in two Connecticut streams. Connecticut Department of Energy and Environmental Protection. Hartford, CT 06106. |
| 6. | Błachuta, J., Wiśniewolski, W., Zgrabczyński, J., Domagała, J. (2011). Ocena potrzeb i priorytetów udrażniania ciągłości morfologicznej rzek na obszarach dorzeczy w kontekście osiągnięcia dobrego stanu i potencjału ekologicznego JCWP. Poznań: RZWG. |
| 7. | Błaszak, C. (ed.) (2012). Zoologia. T. II, cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. |
| 8. | Bogdanowicz, W., Chudzicka, E., Pilipiuk, I., Skibińska, E. (2007). Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. T. II. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN.. |
| 9. | Brittain, J.E., Eikeland, T.J. (1988). Interbrate drift – a review. Hydrobiologia, 166, 77–93. |
| 10. | Brown, P.D., Wooster, D., Johnson, S.L., Debano, S.J. (2010). Effects of water withdrawals on macroinvertebrate emergence: unexpected results for three holometabolous species. River Res. Applic., 28, 347–358. |
| 11. | Dratnal, E., Sowa, R., Szczęsny, B. (1979). Zgrupowania bezkręgowców bentosowych Dunajca na odcinku Harklowa–Sromowce Niżne. Ochrona Przyrody, 42, 183–215. |
| 12. | Dratnal, E., Sowa, R., Szczęsny, B. (1982). Zgrupowania zwierząt bezkręgowych w wodach Pienin. In: K. Zarzycki (ed.), Przyroda Pienin w obliczu zmian (pp. 379–399). Warszawa: Wydawnictwo PWN. |
| 13. | Dukowska, M., Grzybkowska, M. (2007). Reakcja bentofauny na pietrzenie. Nauka Przyroda Technologie, 1 (2), 16. |
| 14. | Fleituch, T. (2003). Structure and Functional Organization of Benthic Invertebrates in a Regulated Stream. Internat. Rev. Hydrobiol., 3–4 (88), 332–344. |
| 15. | Hawkins, Ch.P., Sedell, J.R. (1981). Longitudinal and Seasonal Changes in Functional Organization of Macroinvertebrate Communities in Four Oregon Streams. Ecology, 2 (62), 387–397. |
| 16. | Jowett, I.G. (2003). Hydraulic constraints on habitat suitability for benthic invertebrates in gravel-bed rivers. River Res. Applic., 19, 495–507. |
| 17. | Kopacz, M., Twardy, S. (2006). Zmiany użytkowania ziemi w zlewni górnego Dunajca w aspekcie wybranych parametrów jakościowych wód powierzchniowych. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 6/2 (18), 191–202. |
| 18. | Kozačekova, Z., Tierno de Figueroa, J.M., Lopez-Rodriguez, M.J., Beracko, P., Derka, T. (2009). Internat. Rev. Hydrobiol., 1 (94), 57–66. |
| 19. | Kukuła, K., Bylak, A. (2011). Wpływ czynników antropogenicznych na faunę karpackich dopływów Wisły. Roczniki Bieszczadzkie, 19, 207–222. |
| 20. | Medhurst, R.B., Wipfli, M.S., Binckley, Ch., Polivka, K., Hessburg, P.F., Salter, R.B. (2010). Headwater streams and forest management: Does ecoregional context influence logging effects on benthic communities? Hydrobiologia, 641, 71–83. |
| 21. | Möbes-Hansen, B., Waringer, J.A. (1998). The Influence of Hydraulic Stress on Microdistribution Patterns of Zoobenthos in a Sandstone Brook (Weidlingbach, Lower Austria). Internat. Rev. Hydrobiol., 5–6 (83), 381–396. |
| 22. | Niechwiej, A. (2013). Wpływ poprzecznej zabudowy hydrotechnicznej na zgrupowania chruścików (Trichoptera) w dopływach Kamienicy Nawojowskiej (Beskid Sądecki). Chrońmy Przyr. Ojcz., 6 (69), 483–493. |
| 23. | Pastuchová, Z. (2006). Macroinvertebrate assemblages in conditions of low-discharge streams of the Cerová vrchovina highland in Slovakia. Limnologica, 36, 241–250. |
| 24. | Radecki-Pawlik, A. (2012). Budowle hydrotechniczne w korytach rzek górskich. In: K. Krzemień (ed.), Struktura koryt rzek i potoków (studium metodyczne) (pp. 55–77). Kraków: Instytut Geografii i Gos¬podarki Przestrzennej UJ. |
| 25. | Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie (2010). Wykaz cieków w zlewni rzeki Kamienicy wg MPHP v. 09–2010. |
| 26. | Santucci, Jr.V.,J., Gephard, S.R., Pascitelli, S.M. (2005). Effects of Multiple Low-Head Dams on Fish, Macroinvertebrates, Habitat, and Water Quality in the Fox River, Illinois. North American Journal of Fisheries Management, 25, 975–992.87. |
| 27. | Small, M.J., Doyle, M.W., Fuller, R.L., Manners, R.B. (2008). Hydrologic versus geomorphic limitation on CPOM storage in stream ecosystems. Freshwater Biology, 53, 1618–1631. |
| 28. | Sowa, R., Szczęsny, B. (1970). Widelnice (Plecoptera) i chruściki (Trichoptera) Babiej Góry. Ochrona Przyrody, 35, 221–268. |
| 29. | Szczęsny, B. (ed.). 1995. Degradacja fauny bezkręgowców bentosowych Dunajca w rejonie Pienińskiego Parku Narodowego. Ochrona Przyrody, 52, 207–224. |
| 30. | Thomsen, A.G., Friberg, N. (2002). Growth and emergence of the stonefly Leuctra nigra in coniferous for¬est streams with contrasting pH. Freshwater Biology, 47, 1159–1172. |
| 31. | Thorp, J.H., Covich, A.P. (eds.) (2001). Ecology and classification of North American freshwater invertebrates. Academic Press. |
| 32. | Tiemann, J.S., Gillette, D.P., Wildhaber, M.L., Edds, D.R. (2005). Effects of Lowhead Dams on the Ephem¬eropterans, Plecopterans, and Trichopterans Group in a North American River. Journal of Freshwa¬ter Ecology, 3 (20), 519–525. |
| 33. | Törnblom, J., Angelstam, P., Degerman, E., Henrikson, L., Edman, T., Temnerud, J. (2011). Catchment land cover as a proxy for macroinvertebrate assemblage structure in Carpathian Mountain streams. Hydrobiologia, 673, 153–168. |
| 34. | Wyżga, B., Kaczka, R.J., Zawiejska, J. (2002). Gruby rumosz drzewny w ciekach górskich – formy występowania, warunki depozycji i znaczenie środowiskowe. Folia Geographica, Series Geographica-Physica, 33–34, 117–138. |
| 35. | Wyżga, B., Bojarski, A., Jeleński, J., Zalewski, J. (2008). Zagrożenia dla zrównoważonego stanu środowiska cieków karpackich i proponowane działania zaradcze. In: B. Wyżga (ed.), Stan środowiska rzek południowej Polski i możliwości jego poprawy – wybrane aspekty (pp. 121–133). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN. |
| 36. | Wyżga, B., Oglęcki, P., Radecki-Pawlik, A., Zawiejska, J. (2011). Diversity of Macroinvertebrate Communi¬ties as a Reflection of Habitat Heterogeneity in a Mountain River Subjected to Variable Human Impacts. In: A. Simmon, S.J. Bennet, J.M. Castro (eds.), Stream Restoration in Dynamic Fluvial Systems: Scien¬tific Approaches, Analyses, and Tools (pp. 189–207). Washington: American Geophysical Union. |
| 37. | Vallania, A., Corigliano, M. (2007). The effect of regulation caused by a dam on the distribution of the functional feeding groups of the benthos in the sub basin of the Grande River (San Luis, Argentina). Environ. Monit. Assess., 124, 201–209. |
| 38. | Zaćwilichowska, K. (1968). Bootom fauna in the basin of the river Kamienica Nawojowska. Acta Hydro¬biol., 10, 319–341. |
| 39. | Zasępa, P., Kłonowska-Olejnik, M., Radecki-Pawlik, A. (2006). Wpływ wybranych zmian abiotycznych w rejonie łachy żwirowej potoku górskiego na mikrosiedliska makrobezkęgowców dennych. Infra¬struktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 2 (4), 221–232. |
| 40. | Zwick, P. (2004). Key to the West Palaearctic genera of stoneflies (Plecoptera) in the larval stage. Limnologica, 34, 315–348. |